Nu de vakantieperiode weer is aangebroken, stijgt het aantal uitzendkrachten in de logistiek. Met de toename van deze tijdelijke vakantiekrachten neemt het veiligheidsrisico binnen bedrijven toe. Zij zijn onbekend met de werkplek en de werkwijze, terwijl lang niet iedereen even veel tijd neemt voor instructies. Gelukkig kunnen bedrijven zelf veel doen om de risico’s te beperken.
Uitzendkrachten zijn vaker betrokken bij ongevallen dan vaste arbeidskrachten. Dat blijkt uit onderzoek van TNO in opdracht van de Stichting Arbo Flexbranche (STAF). Het aantal uitzendkrachten dat aangeeft een ongeval te hebben meegemaakt, schommelt in de jaren 2005 tot 2013 tussen de 8 en 9 procent. Bij vaste arbeidskrachten ligt dat getal vrij constant rond de 7 procent. Deze cijfers bevestigen de indruk bij veel bedrijven dat uitzendkrachten een extra risico vormen. Als het gaat om ongeschoolde vakantiekrachten, zal dat risico alleen maar toenemen.
Het goede nieuws is dat bedrijven zelf iets kunnen doen aan het extra risico dat uitzendkrachten opleveren. Uit hetzelfde onderzoek blijkt namelijk dat het percentage ongevallen stijgt naar 11 procent als bedrijven hun uitzendkrachten niet stimuleren om veilig te werken. Luisteren naar uitzendkrachten is eveneens belangrijk. Bij bedrijven die niet luisteren naar de verbeterideeën van uitzendkrachten, ligt het percentage ongevallen zelfs op 13 procent.
Zelfbeeld en sociale norm
De vraag is hoe nauw uitzendkrachten betrokken worden en betrokken zijn bij het bedrijf. Steven Gudde van Olympia Uitzendbureau haalde vorig jaar tijdens de lancering van de Code Gezond en Veilig Magazijn enkele inzichten uit de gedragspsychologie aan. Wie wil dat zijn medewerkers veilig gedrag vertonen, moet meer doen dan instructies geven. Die bepalen maar voor 15 procent het gedrag van medewerkers. Belangrijker zijn het zelfbeeld van de medewerker en de sociale norm binnen het bedrijf.
Het zelfbeeld gaat over het geloof in eigen kunnen. Ben ik wel in staat om het gewenste gedrag te vertonen? Heb ik als heftruckchauffeur het veilig rijden wel onder de knie? En kan ik aan de verwachtingen voldoen? Luidt het antwoord ontkennend, dan zijn medewerkers minder geneigd hun gedrag aan te passen. De sociale norm gaat over de groep waartoe iemand wil behoren. Hoe denkt de groep over mij en over het gedrag dat van mij wordt verwacht?
Goede opleiding
Aan uitzendbureaus de taak om te werken aan het zelfbeeld van hun uitzendkrachten. Een goede opleiding speelt daarin een grote rol. Uitzendkrachten die weten hoe ze veilig een heftruck of reachtruck moeten besturen, starten met meer zelfvertrouwen bij een nieuw bedrijf. Daarnaast kunnen uitzendbureaus een bijdrage leveren door een vaste pool met uitzendkrachten te creëren. Juist die wisselende ervaring bij verschillende bedrijven zorgt ervoor dat zij goed beslagen ten ijs komen.
Het inlenende bedrijf dient ervoor te zorgen dat uitzendkrachten zich snel thuis voelen en een waardig lid van het team worden. Betrokken arbeidskrachten, of ze nu worden ingehuurd of vast in dienst zijn, zijn gemotiveerder en werken doorgaans gedisciplineerder en veiliger. Of zoals Steven Gudde zei: “Benader jij uitzendkrachten bewust of onbewust anders dan vaste krachten? Dan wordt het lastig om hen hetzelfde gedrag te laten vertonen.”
“Als indringer behandeld”
Juist dat laatste – uitzendkrachten anders behandelen dan vaste krachten - gebeurt in de praktijk nog maar al te vaak. Veelzeggend is het onderzoek van BLOM opleidingen. Daaruit blijkt dat maar liefst 32 procent van de uitzendkrachten op een heftruck ontevreden is met zijn arbeidscontract, terwijl slechts 4 procent van de vaste arbeidskrachten ontevreden is. De ontevredenheid heeft grotendeels te maken met de wens om een vast contract te krijgen, maar ook met het gevoel anders te worden behandeld.
Enkele reacties van uitzendkrachten:
- “Ik word door vaste medewerkers als een indringer behandeld.”
- “Het verschil in behandeling tussen vaste krachten en uitzendkrachten irriteert me.”
- “Neem mensen die altijd klaar staan voor het bedrijf in vaste dienst.”
- “Zet uitzendkrachten die langer dan vijf jaar voor het bedrijf werken niet zomaar op straat, maar biedt hen een vaste baan aan.”
Drukte en stress
Het belang van uitzendkrachten in de logistiek neemt alleen maar toe. Steeds meer operaties worden immers gekenmerkt door grote pieken en dalen in de werklast. Uitzendkrachten komen meestal binnen op drukke momenten waarop de stress oploopt en de veiligheid onder druk staat. Juist in die situaties is het belangrijk om de tijd te nemen voor een goede begeleiding van uitzendkrachten. Een zorgvuldige keuze van het uitzendbureau is minstens net zo belangrijk.
Vergeet niet dat bij een ongeval van een uitzendkracht het inlenende bedrijf aansprakelijk is. Op basis van artikel 1 van de Arbowet worden uitzendkrachten beschouwd als werknemers van het inlenende bedrijf. Het is ook de plicht van het bedrijf om ongevallen te melden bij de Inspectie SZW. Wie niet zorgvuldig met zijn uitzendkrachten omgaat, trekt uiteindelijk zelf aan het kortste eind.