Niet de Arbeidsinspectie, maar het bedrijf zelf moet voortaan onderzoek doen naar de oorzaak van een arbeidsongeval. Met deze maatregel hoopt de overheid dat bedrijven meer leren van het ongeval, zodat de kans op herhaling kleiner wordt en de veiligheid toeneemt. BLOM opleidingen adviseert bedrijven om bij het ongevalsonderzoek beter gebruik te maken van de kennis en ervaring op de werkvloer. Uit het Nationaal Onderzoek Heftruckchauffeurs blijkt dat een kwart van de heftruckchauffeurs nooit om hun mening over veiligheid wordt gevraagd.
Elk jaar ontvangt de Arbeidsinspectie tussen de 3500 en 4000 meldingen van arbeidsongevallen. In meer dan de helft van de gevallen doet de Arbeidsinspectie zelf onderzoek naar de toedracht van het ongeval. Ook in toekomst blijven inspecteurs de locatie van het ongeval bezoeken, maar zijn het de bedrijven zelf die onderzoek moeten doen. Zij krijgen vijftien werkdagen de tijd om een onderzoeksrapport inclusief verbeterplan op te stellen, dat vervolgens door de Arbeidsinspectie wordt beoordeeld.
Als het rapport en het verbeterplan worden goedgekeurd, komen inspecteurs in een later stadium langs om te bekijken of de maatregelen daadwerkelijk zijn uitgevoerd. Als dat niet het geval is, krijgt het bedrijf alsnog een boete. Als het rapport en het verbeterplan niet worden goedgekeurd, gaat de Arbeidsinspectie zelf een onderzoek instellen. In dat geval riskeert het bedrijf eveneens een boete.
Het doel: groter leereffect
De nieuwe aanpak vloeit voort uit de wens van de Tweede Kamer om het leereffect van arbeidsongevallen te vergroten. Bedrijven hoeven zich nu minder bezig te houden met juridische procedures en het betalen van boetes, terwijl ze meer tijd en geld zullen investeren in veiligheidsmaatregelen en het verbeteren van het veiligheidsgedrag en -cultuur. Ook brancheorganisatie evofenedex heeft zich hard gemaakt voor deze nieuwe aanpak.
Overigens mogen bedrijven niet in alle gevallen zelf onderzoek doen. Als sprake is van een ongeval met dodelijke afloop blijft de Arbeidsinspectie zelf onderzoek doen. Dat geldt ook voor ongevallen waarbij het slachtoffer jonger is dan achttien jaar of waarbij een familielid van de werkgever is betrokken. Als de ongevalshistorie van het bedrijf daartoe aanleiding geeft of als de maatschappelijke impact van het ongeval groot is, voert de Arbeidsinspectie eveneens zelf het onderzoek uit.
Betrek heftruckchauffeurs erbij
BLOM opleidingen adviseert bedrijven om bij een ongevalsonderzoek nadrukkelijk gebruik te maken van de kennis en ervaring van heftruckchauffeurs en andere medewerkers. Dat is allesbehalve vanzelfsprekend. Uit het Nationaal Onderzoek Heftruckchauffeurs blijkt dat slechts één op de drie chauffeurs altijd betrokken wordt bij het verbeteren van de veiligheid. Een kwart van de heftruckchauffeurs wordt helemaal nooit betrokken bij het aanpakken van veiligheidsproblemen. Vreemd, want zij weten als geen ander waar en wanneer onveilige situaties ontstaan.
Een ander advies naar aanleiding van het Nationaal Onderzoek Heftruckchauffeurs: zorg dat heftruckchauffeurs op de hoogte zijn het verbeterplan dat voortvloeit uit het ongevalsonderzoek. Geef ze zo nodig nieuwe instructies en zorg dat die beklijven. Van de ruim duizend ondervraagde heftruckchauffeurs geeft bijna 20 procent aan de niet of niet volledig op de hoogte te zijn van de veiligheidsinstructies die gelden binnen het bedrijf. Dat is vragen om moeilijkheden.